Żywność ekologiczna

Ekologia należy do najpopularniejszych i najprężniej rozwijających się nauk. Coraz więcej ludzi chce mieszkać, pracować, podróżować, kupować i odżywiać się zgodnie z jej zasadami. Ten ostatni aspekt stał się jednym z głównych tematów poruszanych przez organizacje działające na rzecz ochrony środowiska, naukowców i rolników, którzy chcą produkować żywność zgodnie z zasadami zrównoważonego rozwoju. Dokument emitowany na antenie Kuchni.tv pt. Co z tą żywnością ekologiczną? przybliża korzyści płynące dla nas i przyszłych pokoleń z ekologicznej uprawy roślin, hodowli zwierząt, a także konsumpcji organicznego jedzenia.

Z wielu zagadnień dotyczących ochrony środowiska na pierwszy plan wysuwa się problem żywności, która trafia na nasze stoły, i jej wpływu na środowisko. Żywność masowa, która zalała świat za sprawą wielkich koncernów spożywczych nastawionych na maksymalny zysk, jest przesycona konserwantami i chemicznymi ulepszaczami. Ma ona niewiele wspólnego z prawdziwym jedzeniem i dobrym smakiem, a często jej jedyną zaletą jest opłacalność produkcji. W wyniku tego mamy do czynienia z coraz gorszą jakością jedzenia pozbawionego wielokrotnie wartości odżywczych, smaku oraz aromatu. Rolnictwo masowe, które tuż po drugiej wojnie światowej zwłaszcza w USA i Zachodniej Europie wyparło rolnictwo tradycyjne, coraz bardziej zagraża środowisku. Użycie pestycydów, herbicydów, oprysków i nawozów chemicznych, a także duże zużycie energii i wysoka emisja gazów cieplarnianych ma zdecydowanie zły wpływ na nasz ekosystem. Uprzemysłowione rolnictwo w dużej mierze przyczyniło się do zaniku obszarów dzikiej przyrody, do zanieczyszczenia wody i środowiska oraz licznych chorób występujących wśród roślin i zwierząt. Dlatego też powstała idea rolnictwa ekologicznego, w którym stawia się na zminimalizowane zużycie lub kompletne zrezygnowanie z pestycydów i nawozów sztucznych. Te zastępowane są kompostami naturalnymi oraz nawozami zielonymi. Stosowanie metod płodozmianu, użyźnienie gleby za pomocą mikroorganizmów - te zabiegi są dość kosztowne, ale coraz częściej wprowadzane w dużych i małych gospodarstwach rolnych. Ponadto wbrew obiegowej opinii, że rolnictwo ekologiczne jest nieekonomiczne i kosztowne po podliczeniu szkód, jakie niesie ze sobą rolnictwo masowe okazuje się, że różnice w kosztach są niewielkie.

Co to jest żywność ekologiczna?

Mianem ekologicznej określa się żywność, która została wyprodukowana metodami rolnictwa zrównoważonego, stosującego się do zasad jakie definiują gospodarstwo ekologiczne. W Polsce wszystkie normy dotyczące żywności i upraw ekologicznych zawarte są w Dzienniku Ustaw z 2004 roku, nr 93, poz. 898. Ekologiczne formy produkcji żywności, a także hodowli zwierząt skupiają się wokół trzech najważniejszych aspektów: ekologii, ekonomii i aspektu społecznego. Żywność ekologiczna powinna być pozbawiona wszelkich substancji chemicznych, sztucznych barwników i konserwantów, a także powinna być wyprodukowana z roślin ekologicznie czystych oraz mięsa zwierząt hodowanych w warunkach najbardziej zbliżonych do naturalnych. Oto najważniejsze cechy upraw ekologicznych:

- zakaz użycia chemicznych środków ochrony roślin

- wprowadzanie metody płodozmianu dla polepszenia kondycji roślin

- uprawy prowadzone są w systemie mozaikowym, na niewielkich połaciach ziemi, oddzielonych od siebie drzewami i krzewami, które są naturalnym siedliskiem ptaków, a także owadów np. cennych – zagrożonych wyginięciem pszczół, jakże potrzebnych przy uprawie roślin

- stosuje się nawozy zielone z roślin w połączeniu z kompostem i obornikiem

- używa się energooszczędnych maszyn oraz narzędzi chroniących glebę

- pasza dla zwierząt hodowlanych jest pozbawiona substancji czynnych takich jak antybiotyki, hormony – przeważnie przygotowywana jest z roślin, ziół, traw, ziaren a także owoców i warzyw z własnego gospodarstwa

Szukając żywności ekologicznej pamiętajmy, że producenci i przetwórcy żywności ekologicznej mają obowiązek oznaczenia swoich produktów certyfikatami. Celem tej kontroli jest sprawdzenie, czy cały proces wytwarzania i przygotowania produktu spełnia kryteria ekologicznej produkcji żywności. W Polsce stosowane są certyfikaty między innymi takich firm jak: Agrobiotest, Bioeksperta, Biocert, Ekogwarancja PTRE. Ponadto według ustawodawstwa unijnego obowiązującego w Polsce na produktach ekologicznych musi znajdować się nazwa i kod jednostki certyfikującej, której podlega producent. Ważne jest, aby wspierać szczególnie tych drobniejszych rolników i producentów żywności lokalnej, którzy działają z korzyścią dla naszego ekosystemu i kupować produkty na rynkach lokalnych lub bezpośrednio od producentów.

Bohaterowie filmu pt. Co z tą żywnością ekologiczną? to rolnicy, aktywiści i naukowcy, którzy działają na rzecz rozwoju zrównoważonego rolnictwa, lokalnej, organicznej żywności i przywrócenia równowagi utraconej na skutek globalizacji i procesu uprzemysławiania żywności. Wiele osób wybiera produkty z odpowiednim oznakowaniem wskazującym na ich ekologiczne pochodzenie. Jednak to nie wystarcza, jak przekonują bohaterowie dokumentu - prawdziwa debata i rzeczywiste działania powinny wykraczać poza sklepowe półki. Okazuje się, że ekologiczne rolnictwo jest szansą na rozwiązanie wielu problemów dotyczących zdrowia człowieka i kondycji Ziemi. Twórcy obrazu pokazują, że uprawa organiczna może byś skuteczną metodą ochrony gleby i powietrza, odpowiedzią na toksyczne zanieczyszczenie planety i nowoczesnym sposobem walki z globalnym ociepleniem.