Kawa i jej tajniki

Wielu z nas trudno sobie wyobrazić dzień bez kawy. Ten aromatyczny i pobudzający zmysły napój ma długą i ciekawą historię, a także cenne dla zdrowia właściwości.

Historia kawy sięga I tysiąclecia p.n.e., a pierwsze wzmianki o owocach kawy i ich wykorzystaniu pochodzą z Etiopii. Jedna z legend, mówiąca o odkryciu kawy, opowiada o etiopskim pasterzu kóz, Kaldim. Pewnego dnia zaobserwował on, że jego kozy są dość dziwnie pobudzone. Wpływ na ten euforyczny stan zwierząt miały ziarna kawy, którymi kozy się żywiły. Jednak zanim kawa zaczęła być spożywana w postaci gorącego napoju, ziarna kawowca były miażdżone, mieszane z masłem i formowane w małe kulki, a następnie pod tą postacią jedzone. Robili tak między innymi etiopscy mnisi, którzy dzięki pobudzającym właściwościom tej rośliny mogli czuwać i modlić się nocami.

Największy wpływ na rozpowszechnienie kawy mieli arabscy kupcy, którzy w VI w n.e. sprowadzili ją z Etiopii do Jemenu. Początkowo służyła ona jako medykament oraz trunek spożywany podczas religijnych medytacji. Przełom nastąpił około XIII wieku. Wtedy to, w krajach arabskich, kawa zaczęła być pita w specjalnych miejscach przypominających późniejsze kawiarnie. Do Europy dotarła w XVI wieku, a pierwszym krajem, w którym ten trunek zagościł były, Włochy. Popularność kawy zaczęła wzrastać, a kawiarnie pojawiały się jak grzyby po deszczu. Do Polski dotarła w XVII wieku za sprawą Turków i początkowo nie spotkała się z dużym uznaniem. Trunek spożywany był tylko przez elity. Dopiero w XVIII wieku zaczęła być pita przez masy. Pojawiło się również pojęcie kawa po polsku, która była przyrządzana z dodatkiem tłustej śmietany i cieszyła się niezwykłym powodzeniem również za granicami kraju.

Najbardziej znanymi gatunkami kawy na świecie są, Arabica i Robusta, a ich plantacje rozciągają się w Afryce, Ameryce Południowej i Azji. Obecnie kawa zaliczana jest do jednego z głównych produktów handlowych na świecie. Natomiast wśród producentów kawy prym wiodą Ameryka Południowa z Brazylią, Kolumbią i Meksykiem, oraz Azja z Indonezją i Wietnamem.

Kultura picia kawy obiegła już cały glob, a każdy kraj posiada swój własny sposób na przyrządzenie tego trunku. Przez lata metody parzenia kawy modyfikowano i udoskonalano. Zostały wynalezione ekspresy do parzenia kawy mielonej, dzięki czemu możemy teraz delektować się smakiem np. słynnego włoskiego espresso. Niemniej jednak zachowały się również tradycyjne sposoby przyrządzenia kawy bez użycia rozwiązań technologicznych. Do najstarszych sposobów podawania i parzenia tego trunku zaliczana jest kawa po turecku, parzona parokrotnie w specjalnym tygielku. Obecnie każda szanująca się kawiarnia oferuje bogatą gamę rodzajów kawy oraz sposobów jej podania. Znana jest kawa po irlandzku (ang. Irish coffee) z dodatkiem Whisky, czy też kawa mrożona (wł. caffe frappe) wymyślona przez Włochów i pita w upalne dni. Włosi wprowadzili również do swojego menu, termin caffe latte czyli kawę podawaną ze spienionym mlekiem. Oprócz tradycyjnej kawy ziarnistej, niezwykle cenionej przez smakoszy i uznawanej przez nich za jedyną „prawdziwą”, rozróżniania jest również kawa rozpuszczalna oraz kawa smakowa np. z domieszką wanilii lub nutą orzechową.

Do parzenia kawy oprócz tradycyjnej najprostszej metody zalewania jej wrzątkiem, bądź parzenia jej w ekspresie, używa się tradycyjnego naczynia, jakim jest kawiarka. Sposób ten jest niezwykle ceniony przez koneserów picia kawy, gdyż cały jej aromat i smak jest zachowany.

Źródło „Kuchnia Włoska”

Jak widać kawa posiada wiele obliczy, a jej smak nadal skrywa wiele tajemnic. Nic wiec dziwnego, że wielu z nas nie może wyobrazić sobie bez niej dnia. Niektórzy jej spożywanie traktują niemalże jak ceremoniał oddający cześć jej walorom. Ceniona jest również ze względu na swoje pobudzające i stymulujące właściwości, a najnowsze badania wykazują, że niezwykle poprawia koncentrację. Jednakże w myśl starego porzekadła, co za dużo to niezdrowo i w tym przypadku należy zachować umiar.